Trong điều kiện dinh dưỡng đầy đủ, không ít phụ huynh lo con mình bị dậy thì sớm. Bên cạnh đó thì cũng có không ít bạn trẻ bị dậy thì muộn. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến trẻ dậy thì muộn?
- Dược sĩ Hà Nội hướng dẫn sử dụng men tiêu hóa đúng cách
- Cảnh báo sự nguy hiểm mang tên viêm tụy cấp từ Dược sĩ Hà Nội
- Dược sĩ Hà Nội chia sẻ một số lưu ý khi sử dụng thuốc Digoxin
Những dấu hiệu phát hiện trẻ dậy thì muộn là gì?
Khi nào thì trẻ được gọi là dậy thì muộn?
Trong điều kiện dinh dưỡng đầy đủ, không ít phụ huynh lo con mình bị dậy thì sớm. Bên cạnh đó thì cũng có không ít bạn trẻ lại bị dậy thì muộn. Câu hỏi thường trực là dậy thì muộn có ảnh hưởng gì đến sức khỏe và chức năng sinh sản của trẻ không?
Tuổi dậy thì là lúc cơ thể phát triển từ một đứa trẻ thành một người lớn. Dậy thì muộn là một dạng rối loạn phát triển giai đoạn dậy thì. Bình thường, bạn gái bắt đầu dậy thì trong độ tuổi từ 11 – 15 tuổi. Sự dậy thì ở bạn gái được đánh dấu bằng sự xuất hiện của lần có kinh nguyệt đầu tiên cũng như sự phát triển của một số dấu hiệu sinh dục phụ như chiều cao tăng lên, vú phát triển và xuất hiện lông ở cơ quan sinh dục. Các bác sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, nếu bạn gái không có bất kỳ dấu hiệu phát triển sinh dục nào ở tuổi 14 hoặc không có kinh nguyệt cho đến khi đã 16 tuổi thì được coi là dậy thì muộn. Nếu con là trai sẽ dễ dàng thấy con cao hơn, nặng cân hơn, vai mở rộng và cơ bắp bắt đầu phát triển, thanh quản (cơ quan phát âm) to rộng ra hơn làm cho tiếng nói trở nên trầm đục. Hệ thống lông phát triển, có ria mép và mọc râu, có khi còn là râu quai nón, tinh hoàn và dương vật sẽ lớn hơn, đặc biệt là có hiện tượng phóng tinh lần đầu. Nếu sau 16 tuổi, bé trai vẫn chưa có những đặc điểm sinh dục thứ phát thì cần nghĩ ngay đến dậy thì muộn.
Nguyên nhân gây dậy thì muộn ở trẻ là gì?
Nguyên nhân đầu tiên cần nghĩ tới khi thấy trẻ dậy thì muộn là do gene di truyền, khi trong gia đình có bố mẹ, cô dì chú, anh em, chị em, hoặc anh em họ chậm dậy thì. Với trường hợp này thì không cần các biện pháp can thiệp. Trẻ phát triển sau so với bạn cùng tuổi và không ảnh hưởng gì đến quá trình phát triển chung của cơ thể cũng như khả năng sinh sản.
Dậy thì muộn cũng có thể xảy ra khi tuyến yên hoặc tuyến giáp – các tuyến sản xuất hormon quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển cơ thể gặp các vấn đề.
Một số người dậy thì muộn do có nhiễm sắc thể bất thường khiến ADN “lập trình” kế hoạch phát triển của cơ thể cũng bị trục trặc. Hội chứng Turner là một ví dụ của rối loạn nhiễm sắc thể. Nó xảy ra khi một trong hai nhiễm sắc thể X của nữ bất thường hoặc bị mất. Điều này khiến cho sự phát triển của buồng trứng và sản xuất hormon cũng không bình thường. Với các bạn nam mắc hội chứng Klinefelter khi được sinh ra có nhiều hơn 1 nhiễm sắc thể X (XXY thay vì XY), tình trạng này có thể làm chậm phát triển giới tính.
Trẻ bị mắc một số bệnh mạn tính cũng có thể gây ra sự chậm trễ trong tuổi dậy thì như: đái tháo đường, bệnh thận, hoặc hen suyễn vì các bệnh này có thể làm chậm quá trình phát triển của cơ thể.
Dược sĩ Nguyễn Thị Hồng – Giảng viên văn bằng 2 Cao đẳng Dược chia sẻ rằng chế độ dinh dưỡng cũng có vai trò quan trọng trong vấn đề dậy thì sớm hay muộn. Một người đang bị suy dinh dưỡng cũng có thể phát triển chậm, hơn những người có một chế độ ăn uống cân bằng đủ chất. Trường hợp ăn không đủ bữa, biếng ăn, rối loạn ăn uống hay thường xuyên áp dụng chế độ giảm cân quá mức sẽ khiến cơ thể không thể phát triển được với tốc độ bình thường.
Tuyển sinh Cao đẳng Y Dược năm 2019
Dậy thì muộn có ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng sinh sản của trẻ không?
Tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây ra chứng dậy thì muộn mà ảnh hưởng của nó đến tâm, sinh lý của bạn gái sẽ khác nhau. Một điều dễ nhận thấy ở các bạn gái khi dậy thì muộn là sự xấu hổ với bạn bè đồng lứa và sự lo lắng về khả năng sinh sản sau này của bản thân. Tuy nhiên, nhìn chung thì dậy thì muộn không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bạn gái khi trưởng thành. Sau khi dậy thì, bạn gái sẽ vẫn sẽ có khả năng sinh sản bình thường. Vấn đề là các em bị dậy thì muộn đừng để các mặc cảm tâm lý (tự ti, hoang mang…) làm ảnh hưởng cuộc sống.
Với bạn nam, dậy thì muộn mà không điều trị có thể ảnh hưởng tới sự phát triển về thể chất. Hệ thống nội tiết không kích hoạt quá trình phát triển của cơ quan sinh dục nam khiến dương vật bị nhỏ, tinh hoàn teo – ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh, dẫn đến vô sinh nam cũng như khả năng tổng hợp testosterone của tinh hoàn. Khi bị dậy thì muộn, trẻ thường tách ra khỏi tập thể, các rối loạn tâm lý xuất hiện, trẻ trở nên trầm cảm và không giao tiếp.
Vì vậy, khi thấy các dấu hiệu của dậy thì muộn, các em nên đi khám càng sớm càng tốt. Lúc này, các em nên bình tĩnh và đón nhận chuyện này một cách tự nhiên. Nếu cảm thấy không thể giải quyết những khúc mắc trong lòng thì nên chia sẻ với người lớn và bác sĩ để có những lời khuyên phù hợp. Cha mẹ cần quan tâm đến việc phát triển thể chất của trẻ, những biến đổi về tâm sinh lý của trẻ để cung cấp cho chuyên gia y tế những bằng chứng về quá trình phát triển của trẻ. Các giải pháp y khoa sẽ giúp các em vượt qua tình trạng dậy thì muộn để phát triển kịp lứa tuổi, đảm bảo đời sống tâm sinh lý bình thường.